بازارساز خودکار چیست؟
یک بازارساز خودکار (AMM) امکان خرید و فروش دارایی های دیجیتال را به صورت خودکار به قیمت بازار در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) و بدون واسطه فراهم می کند. این امر می تواند با فراهم شدن نقدینگی از یک استخر نقدینگی در یک AMM اتفاق بیفتد، جایی که معاملات با قراردادهای هوشمند تضمین می شوند.
به جای اتکا به شخص ثالثی مانند بانک برای تامین نقدینگی بین خریداران و فروشندگان در صرافی های متمرکز، بازار ساز خودکار معاملات در DEX ها را به صورت خودکار، غیرمتمرکز و بدون مجوز، بر اساس الگوریتم و استخر نقدینگی خود تسهیل می کند.
برای اطمینان از وجود نقدینگی کافی در استخر، کاربران تشویق می شوند تا در ازای کسب درآمد غیرفعال از سپردههای خود، با مشارکت داراییهای دیجیتال خود در استخر به ارائه دهندگان نقدینگی تبدیل شوند. با داراییهای خود در استخر، آنها میتوانند درصدی از کارمزد معاملات یا توکنهای رایگان را بر اساس میزان سپردهگذاری به دست آورند.
هنگامی که کاربران بیشتری پول استخر را تامین می کنند و ارائه دهندگان نقدینگی می شوند، از لغزش جلوگیری می شود و حجم ارز دیجیتال افزایش می یابد.
بازارسازان خودکار چگونه کار می کنند؟
بدون واسطه شخص ثالث، AMM خود را از طریق استخر نقدینگی، الگوریتم و قراردادهای هوشمند ابقا میکند و دخالت انسان و همچنین لغزشهای احتمالی یا حتی دستکاری را به حداقل میرساند. این روش نسبتاً ایمنتر و باثباتتری را برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال در DEX در اختیار کاربران قرار میدهد.
در یک AMM، هر کسی می تواند تا زمانی که الزامات مندرج در قرارداد هوشمند را برآورده کند، ارائه دهنده نقدینگی شود. انگیزه این است که ارائه دهندگان نقدینگی می توانند از طریق مشارکت خود در استخر نقدینگی درآمد کسب کنند، در حالی که به روشی خودکار از طریق قراردادهای هوشمند با قیمت بازار منصفانه معامله می کنند.
اساسا، AMMها برای انجام معاملاتی که توسط قراردادهای هوشمند فعال می شوند، به نقدینگی ارائه شده توسط استخرهای خود متکی هستند. در داخل استخر، کاربران میتوانند داراییهای دیجیتال خود را آزادانه مبادله کنند، در حالی که به دلیل فرمول خاصی که AMM بر اساس آن کار میکند، از نوسانات شدید قیمتها اجتناب میکنند. این فرمول الگوریتم قیمتگذاری را تشکیل میدهد و به حفظ تعادل در نسبت داراییهای دیجیتال در استخر به ارزش کل نقدینگی، از طریق مذاکره منصفانه بین طرفهای معامله کمک میکند.
الگوریتم قیمت گذاری
رایج ترین فرمول مورد استفاده x * y = k است که در آن:
- K مقدار کل نقدینگی است که ثابت می ماند
- X مقدار توکن اولین دارایی در استخر نقدینگی است
- Y مقدار توکن دومین دارایی در استخر نقدینگی است
در صورتی که مقدار y افزایش یابد، مقدار x کاهش می یابد و بالعکس، برای اطمینان از اینکه k همان مقدار را حفظ می کند. به عنوان مثال، در جایی که X ما ETH است وYنیزBTC باشد، یک کاربر ممکن است BTC را با فروش ETH به استخر نقدینگی خریداری کند که باعث کاهش عرضه BTC و افزایش مقدار ETH شود. این منجر به افزایش قیمت برای BTC، به دلیل کاهش عرضه آن، و کاهش قیمت ETH برای مطابقت با افزایش عرضه آن در استخر نقدینگی می شود، در نتیجه به همان ارزش کل،k می رسد. چنین فرمول هایی باعث ایجاد ثبات در استخرهای نقدینگی می شود و در عین حال اعتماد به امنیت را در بین کاربران تقویت می کند.
مزایای یک بازارساز خودکار
به غیر از تامین نقدینگی برای عملکرد DEX ها، AMM مزایای متعددی نیز برای کاربران خود دارد که در زیر ذکر شده است.
موانع ورود را کاهش می دهد
AMM ها که به صورت کاملا خودکار و بدون واسطه انسانی اجرا می شوند، به هر کسی اجازه می دهند تا زمانی که کیف پول رمزنگاری دارند، بدون نیاز به تأیید و تنظیم حساب، با پروتکل DEX معامله کنند. کاربران همچنین می توانند به راحتی به ارائه دهندگان نقدینگی تبدیل شوند و از طریق مشارکت خود در استخر نقدینگی درآمد غیرفعال کسب کنند.
شفافیت بیشتری را ارائه می دهد
با تسهیل تراکنشهای غیرمتمرکز روی بلاکچین، AMM شفافیت بیشتری را برای هر معامله خودکار فراهم میکند و به کاربران اجازه میدهد تا داراییهای دیجیتال خود را در حین معامله کنترل کنند.
معاملات خودگردان را تسهیل می کند
AMM عموماً ثبات بیشتری را برای کاربران فراهم می کند، زیرا برای انجام معاملات نیازی به مبادله مستقیم دارایی های دیجیتال بین معامله گران نیست. از آنجایی که کاربران میتوانند در داخل استخر نقدینگی داراییهای دیجیتال معامله کنند، نیاز به انتظار برای معاملهگر دیگری برای انجام معامله را از بین میبرد.
از دستکاری قیمت جلوگیری می کند
از آنجا که سازوکار معاملات بر اساس فرمول و الگوریتم قیمتگذاری است، AMM قیمتگذاری منصفانهتر و پایدارتر داراییهای دیجیتال مورد استفاده در معاملات را تضمین میکند. با ثابت نگه داشتن ارزش کل در استخر نقدینگی، میتوان از تاکتیکهای دستکاری قیمت مانند معاملات شستشو یا پیش فروش جلوگیری کرد.
